Đây là cuốn sách nghiên cứu về tâm lý học nói chung, tư duy nói riêng và cũng là một cuốn sách tìm hiểu những vấn đề tâm lý dựa trên góc nhìn của thống kê . Bạn có thể tìm thêm cuốn “Tâm lý học hài hước” và “Phi lý trí” để có thể hiểu hơn về nghiên cứu tâm lý học con người.

Tư duy nhanh và chậm, cuốn sách sẽ thiên về nghiên cứu Hệ thống 1 và hệ thống 2. Hệ thống 1 được định nghĩa là tư duy tự động, mau lẹ, không cần cố gắng suy nghĩ và ít kiểm soát, cái này có thể xem là “bản năng”. Còn hệ thống 2 được định nghĩa là sự lựa chọn chủ quan, có đòi hỏi sự luyện tập , chậm rãi, tư duy cẩn thận. Vậy hệ thống 1-2 hoạt động thế nào, mời bạn đến ví dụ sau

VD: 2 x 2 = ? 35x 59= ? Ở đây, hệ thống 1 là bản năng, tất nhiên 2×2 = 4 và chúng ta chỉ cần trả lời trong vòng 1s; nhưng với phép tính 35×59 thì đòi hỏi sự nỗ lực của hệ thống 2. Lúc này bạn phải nhẩm tính và huy động nơ ron thần kinh, giấy bút để tính và kéo dài trung bình lâu hơn, có thể từ 20~30s chứ không có tính năng tự động như 2×2 = 4 được.

Tuy nhiên bạn rất dễ bị mắc bẫy khi hệ thống 1 kiểm soát. Mời bạn qua một ví dụ mà mình minh họa đời thường

VD: Bạn mua một gói mì tôm và một quả trứng có giá 11.000 VND; giá của gói mì tôm cao hơn giá quả trứng 10.000 VND ;vậy giá của quả trứng là bao nhiêu ?

Đến đây thì mình dám cá luôn, có nhiều bạn cho rằng giá của quả trứng là 1.000 VND, có gì mà phải đố chứ. Vậy thì bạn nhìn lại, 1.000 VND cho quả trứng và 11.000 VND cho gói mì tôm ( vì câu hỏi là giá của gói mì tôm cao hơn giá quả trứng 10.000 VND ) và tổng lúc này là 12.000 chứ không phải là 11.000. Bạn đã bị hệ thống 1 đánh lừa, lẽ ra đáp án chính xác phải là quả trứng giá 500 VND và giá gói mì tôm là 10.500 VND do hệ thống 2 cẩn thận tính toán. Một kết luận chỉ ra là người hay dùng hệ thống 1 là người bốc đồng, nói năng không suy nghĩ còn hệ thống 2 thì đa phần là những người cẩn thận.

Hai ví dụ khác: tự trả lời nha

• VD1: Trong 5 phút thì 5 chiếc máy sản xuất 5 đồ vật. Vậy thì mất bao lâu để 100 máy sản xuất ra 100 đồ vật ?
• VD2: Có một cái hồ trồng hoa súng. Mỗi ngày diện tích hoa phủ kín mặt hồ tăng lên gấp đôi. Nếu cần 48 ngày để phủ kín mặt hồ thì để phủ được một nửa mặt hồ , cần bao nhiêu ngày ?

Nếu bạn trả lời nhanh là 100 phút và 24 ngày thì bạn đã bị mắc bẫy hệ thống 1 rồi đó.

Cuốn sách cũng chỉ ra rất nhiều về tâm lý học trong cuộc sống. Các ví dụ điển hình nghiên cứu về nhận thức lỏng, khoa học về sự sẵn có, hồi quy trung bình, hiệu ứng sở hữu hay chi phí chìm…..sẽ cho chúng ta thấy rằng có rất nhiều điều trong cuộc sống tưởng chừng rất vô lý nhưng hóa ra sau khi nghiệm và đọc xong thì mới biết vì sao lại xảy ra những điều như thế.

Mặc dù cuốn sách dày gần 600 trang này còn hơi nặng về những kiến thức hàn lâm, khi đọc đòi hỏi bạn phải đọc, nghiệm kỹ thì mới có thể hiểu ra ý tác giả muốn truyền đạt và các ví dụ điển hình trong cuộc sống. Nhưng chắt lọc từ trong đây ra, nếu kiên nhẫn thì bạn cũng sẽ đồng ý với mình có rất nhiều thứ đáng suy nghiệm.

Chẳng hạn khi nhắc đến chi phí chìm; bây giờ một ví dụ khá đơn giản thôi; bạn mua một quyển sách nào đó giá hơi cao đi ( kiểu bạn phải dành dụm để mua được ) nhưng khi mở sách ra và đọc vài chương đầu, bạn cảm thấy khá ngán ngẩm và thất vọng. Lúc này, lựa chọn của bạn là gì? Theo như kết quả, bạn có xu hướng đọc tiếp vì…tiếc tiền và giá tiền bạn mua không hề nhỏ. Hay người ta kết hôn với nhau chỉ vì……”bác sĩ bảo cưới” chứ thực chất lúc đó hai bạn chưa sẵn sàng chuyện yêu thương hay mối liên kết của hai người lúc đó còn rất yếu. Kết hôn, chỉ vì có bầu mới cưới chứ không phải yêu thương thực sự mới cưới. Đây là ví dụ, bạn sẽ hiểu hơn khi đọc thêm trong cuốn sách.

Phần mình thích trong cuốn sách này đó là phần chương cuối trong cuốn sách khi nói về “Hai bản thể”. Một câu nói chứng minh “Bạn sẽ không cảm thấy quan trọng khi chừng nào bạn thấy điều đó quan trọng”. Người ta sẽ có xu hướng không coi trọng điều đó khi vẫn còn xảy ra trước mắt họ, chừng nào có ai đó nhắc thì bạn mới nhận ra. Câu hỏi “Lâu rồi bạn có gọi về cho mẹ hay không” sẽ khiến bạn thấy giật mình khi bạn cũng nhận ra đã từ rất lâu bạn chưa về nhà hay chưa gọi hỏi thăm họ.

Một điều nữa trong chương cuối đề cập sự nghiện cứu hạnh phúc. Bạn chỉ biết những gì bạn biết, viết tắt WYSIATI sẽ được chỉ rõ thêm khi bạn rơi vào sự ảo tưởng tập trung quá lớn về bất kỳ thứ gì đó xung quanh. Ví dụ định giá một căn nhà, một điện thoại mới mua hay đơn giản là chuyển tới nơi ở mới hoàn toàn xa lạ mà bạn chưa bao giờ nghĩ ra trước kia.

Phải nhắc lại đây là cuốn sách không hề dễ đọc, nó đòi hỏi bạn phải vận dụng hệ thống 2 để tìm tòi suy nghĩ và hiểu ra ý muốn của tác giả. Một cuốn sách dày 600 trang mà lại kiến thức nặng về hàn lâm thì quả thật chẳng dễ tẹo nào. Nhưng, khi đã đọc, bạn sẽ khám phá ra rất nhiều về những gì bạn đã biết hoặc chưa bao giờ được biết.

Chúng tôi chuyên cung cấp những loại sách được đề cử, các đánh giá, review sách về bất cứ lĩnh vực nào.

Website: https://nuhado.co/
Twitter: https://twitter.com/nuhadoco
Medium: https://medium.com/@nuhado.co
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/nuhadoco/
Pinterest: https://www.pinterest.com/nuhadoco/