Chứng minh nhân dân (CMND)
hoặc Căn cước công dân (CCCD) là giấy tờ tuỳ thân quan trọng có giá trị chứng
minh lai lịch của người được cấp. Vậy trong những trường hợp nào thì Công an được
tiến hành kiểm tra loại giấy tờ này? Hãy cùng Văn
phòng công chứng Nguyễn Huệ tìm hiểu
trong bài viết dưới đây.
1. Trường hợp Công an kiểm tra cư trú
Theo Điều 25 Thông tư
55/2021/TT-BCA và khoản 4 Điều 2 Luật Cư trú 2020, công an cấp xã có quyền tiến
hành kiểm tra cư trú định kì, định kỳ, đột xuất hoặc do yêu cầu phòng, chống tội
phạm, bảo đảm an ninh, trật tự.
Những đối tượng và khu vực
có thể bị kiểm tra cư trú bao gồm công dân, hộ gia đình, ký túc xá, khu nhà ở của
học sinh, sinh viên, học viên, khu nhà ở của người lao động, nhà cho thuê, nhà
cho mượn, cho ở nhờ của tổ chức, cá nhân, cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo, cơ
sở trợ giúp xã hội, cơ sở chữa bệnh, cơ sở lưu trú du lịch,….
Khi thực hiện kiểm tra cư
trú, công an xã có quyền kiểm tra việc triển khai và tổ chức thực hiện các nội
dung đăng ký, quản lý cư trú, thu thập, cập nhật, khai thác thông tin cư trú trong
Cơ sở dữ liệu về cư trú; quyền và trách nhiệm của công dân, hộ gia đình, cơ
quan, tổ chức; các nội dung khác theo pháp luật cư trú.
Lúc này, từng cá nhân,
thành viên hộ gia đình bị kiểm tra cư trú phải xuất trình giấy tờ tùy thân là
CMND hoặc thẻ CCCD còn hạn kèm sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú.
>>>> Có thể bạn
quan tâm: Công
chứng chứng minh thư và sổ hộ khẩu
Trường hợp sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã bị thu hồi hoặc đã thực hiện đăng ký thường trú, tạm trú nên không được cấp sổ mới thì công dân có thể xuất trình thông báo kết quả giải quyết thủ tục đăng ký cư trú hoặc văn bản xác nhận thông tin cư trú đã được cấp.
2. Kiểm tra giấy tờ, tang vật đối với người phạm tội quả
tang
Khoản 6 Điều 9 Pháp lệnh
công an xã 2008 đã quy định về nhiệm vụ quyền hạn của Công an xã như sau:
6. Tiếp nhận, phân loại, xử lý theo thẩm quyền các vụ
việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa
bàn xã; kiểm tra người, đồ vật, giấy tờ tùy thân, thu giữ vũ khí, hung khí của
người có hành vi vi phạm pháp luật quả tang; tổ chức cấp cứu nạn nhân, bảo vệ
hiện trường và báo cáo ngay cho cơ quan có thẩm quyền; lập hồ sơ ban đầu, lấy lời
khai người bị hại, người biết vụ việc, thu giữ, bảo quản vật chứng theo quy định
của pháp luật và hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Công an; cung cấp hồ sơ, tài liệu,
vật chứng, thông tin thu thập được và tạo điều kiện cho cơ quan có thẩm quyền
xác minh, xử lý vụ việc.
Như vậy, khi bắt được cá nhân vi phạm pháp luật quả tang, lực lượng công an xã hoàn toàn có quyền kiểm tra người, đồ vật, giấy tờ tùy thân, thu giữ vũ khí, hung khí của người đó. Lúc này cá nhân vi phạm pháp luật phải có nghĩa vụ chấp hành yêu cầu của công an xã là xuất trình CMND hoặc thẻ CCCD.
3. Cảnh sát giao thông tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm
Theo điểm a khoản 2 Điều 10
Thông tư 65/2020/TT-BCA, khi thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, lực lượng
Cảnh sát giao thông có quyền kiểm soát các giấy tờ có liên quan đến người và
phương tiện giao thông, bao gồm:
- Giấy phép lái xe;
- Chứng chỉ bồi dưỡng kiến
thức pháp luật về giao thông đường bộ, bằng hoặc chứng chỉ điều khiển xe máy
chuyên dùng;
- Giấy đăng ký xe;
- Giấy chứng nhận kiểm định
an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (áp dụng với ô tô, xe máy chuyên dùng);
- Giấy chứng nhận bảo hiểm
trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới;
- Các giấy tờ khác có liên
quan theo quy định của pháp luật.
Như vậy, khi bị CSGT dừng
xe để tuần tra kiểm soát, nếu được yêu cầu xuất trình CMND hoặc thẻ CCCD thì
người tham gia giao thông bắt buộc phải chấp hành.
>>>> Xem thêm: Dịch
vụ sang tên sổ đỏ
4. Công an xử lý vi phạm hành chính
Theo quy định tại Điều 39
Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012, sửa đổi, bổ sung năm 2020, lực lượng
công an có quyền xử phạt vi phạm hành chính trong rất nhiều lĩnh vực.
Đơn cử có thể kể đến như
hôn nhân và gia đình; bình đẳng giới; bạo lực gia đình; hành chính tư pháp; dân
số; an ninh trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; giao thông đường
bộ;…
Các hình thức xử chính đối
với vi phạm hành chính là phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền. Ngoài ra người vi phạm
còn có thể bị Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc
đình chỉ hoạt động có thời hạn; tịch thu tang vật vi phạm; trục xuất.
Khi phát hiện vi phạm, lực
lượng công an sẽ tiến hành lập biên bản vi phạm hoặc ra quyết định quyết định xử
phạt vi phạm hành chính tại chỗ.
Trong mẫu quyết định xử phạt
vi phạm hành chính và mẫu biên bản vi phạm hành chính được ban hành kèm theo
Nghị định 118/2021/NĐ-CP luôn yêu cầu phải có các thông tin liên quan đến người
vi phạm bao gồm: Tên, giới tính, quốc tịch, ngày sinh, nghề nghiệp, nơi ở hiện
tại, số định danh cá nhân/CMND/CCCD/hộ chiếu.
Do đó, khi tiến hành lập
biên bản vi phạm hoặc ra quyết định xử phạt hành chính, chiến sĩ công an sẽ yêu
cầu người vi phạm xuất trình CMND hoặc CCCD. Lúc này, người vi phạm có nghĩa vụ
phải chấp hành yêu cầu lực lượng chức năng.
>>>> Xem thêm: Công
chứng ngoài giờ
Như vậy, trên đây là tổng hợp
những trường hợp công an có quyền được kiểm tra CMND/CCCD của người dân. Nếu
như bạn có thắc mắc gì liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề
pháp lý khác, xin vui lòng liên hệ theo thông tin:
Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh - quận
Đống Đa, Tp Hà Nội
Số hotline: 0966.22.7979 - 0935.669.669
Địa chỉ email: ccnguyenhue165@gmail.com
