Về việc chứng nhận các phòng thử nghiệm đạt yêu cầu hiện nay thì bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 được coi là một chuẩn quốc tế đầu tiên và duy nhất chứng nhận khả năng của các phòng thử nghiệm trên toàn thế giới hiện nay.

xem thêm: Quy trình đánh giá nội bộ iso 9001:2015

Việt Nam hiện nay đã dần tham gia vào hầu hết các tổ chức kinh tế lớn trên thế giới như WTO, AFTA vv. Thực hiện chủ trương mở cửa và hội nhập với thế giới đã khiến Việt Nam nhận được nhiều cơ hội lớn trong tương lai. , tuy nhiên nếu không “lớn”, “mạnh” thì dù bước vào sân chơi lớn cũng không thu được nhiều mà thậm chí bị “tổn thất lớn”.Một trong những yêu cầu của sân chơi WTO, AFTA là Việt Nam phải nắm chắc, đáp ứng được các luật định, công ước, hiệp ước cho sân chơi WTO, AFTA, … đặt ra.

Xây dựng phòng thử nghiệm đạt chuẩn ISO/IEC 17025 để hòa nhập kinh tế thế giới. Ảnh minh họa

Trong lĩnh vực thử nghiệm kiểm định hiệu chuẩn hiện nay thì yêu cầu có một tiêu chuẩn giúp thống nhất và chuẩn hóa các kết quả công bố thử nghiẹm, hiẹu chuẩn toàn cầu. Điều đó đồng nghĩa với việc những kết quả thử nghiệm, hiệu chuẩn đó cần phải xuất phát từ những phòng thử nghiệm được cấp “chứng nhận, chứng thư được chấp nhận toàn cầu”. Đây cũng là ý nghĩa thể hiện vai trò của hoạt động công nhận trong việc giảm thiểu các hàng rào kĩ thuật trong thương mại; tránh việc thử nghiệm/chứng nhận lặp lại, tiết kiệm thời gian và chi phí; xác lập uy tín của các phòng thử nghiệm /hiệu chuẩn đối với các khách hàng của họ (bao gồm cả các khách hàng trực tiếp và khách hàng gián tiếp)

Với mỗi một lô hàng hóa đều kèm theo một kết quả thử nghiệm mẫu sẳn phẩm được lấy từ lô hàng đó. Với kết quả thử nghiệm này thường được yêu cầu là “ được chấp nhận toàn cầu”. Nhờ xu hướng hội nhập đó mà các Doanh Nghiệp Việt Nam hiện nay ngày càng có được nhiều cơ hội trong việc xuất được hàng hóa sang nước ngoài. Chính vì vậy mà như cầu gửi mẫu thử nghiệm cho các phòng thí nghiệm được quốc tế công nhận năng lực đang tăng cao.

Thông tin tổng quan về ISO/IEC 17025

Bộ tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2005 được ra đời dựa trên nhu cầu cần có một bộ tiêu chuẩn thống nhất trên thế giới về kiểm định năng lực của các phòng thử nghiệm. Các cơ quan công nhận năng lực của các phòng thí nghiệm thử nghiệm và hiệu chuẩn sẽ sử dụng tiêu chuẩn này làm nền tảng cho việc công nhận. Hiện nay phiên bản mới nhất là ISO 17025:2017 với những cải tiến

Được công nhận ISO/IEC 17025 kết quả thử nghiệm sẽ được công nhận trên toàn thế giới.

Lợi ích của việc áp dụng ISO 17025

Khi một phòng thử nghiệm được Quốc tế công nhận về năng lực sẽ có được nhiều lợi thế và cơ hội hơn các phòng thử nghiệm khác. Khi mà nền kinh tế đang dần bước vào quá trình toàn cầu hóa ngày càng mạnh mẽ thì việc có được chứng nhận ISO 17025 sẽ là một xu hướng tất yếu không chỉ ở nước ngoài mà còn ngay tại Việt Nam.

Căn cứ để một phòng thí nghiệm được Quốc tế công nhận về năng lực là phòng thí nghiệm đó phải được một tổ chức công nhận (như là VILAS) công nhân phòng thí nghiệm đó phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC 17025:2005.

Bên cạnh đó việc áp dụng được tiêu chuẩn ISO/IEC 17025 không những thế còn giúp tập trung nguồn lực để năng coa năng lực và tạo dựng uy tín với những phép thử, kết quả của mình.

Điều quan trọng hơn là kết quả các phép đo lường/thử nghiệm của các PTN được công nhận đã được Nhà nước thừa nhận về tính pháp lí. Điều này được khẳng định tại Điều 16 Chương III trong Nghị định 179/2004/NĐ-CP được

Theo như nghị định có nêu rõ “Kết quả thử nghiệm, giám định, chứng nhận chất lượng của sản phẩm, hàng hoá và hệ thống quản lí chất lượng của các tổ chức thử nghiệm, giám định và chứng nhận tương ứng được ưu tiên sử dụng như những văn bản có tính pháp lý trong hoạt động quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hoá trong nước và quan hệ thương mại với nước ngoài”.

Lợi ích đầu tiên là nâng cao độ tin cậy đối với khách hàng. Ảnh minh họa

Các bước để xây dựng Phòng thử nghiệm theo ISO 17025

Bước 1:

Lãnh đạo PTN cần tìm hiểu về tiêu chuẩn và xác định phạm vi áp dụng cho phòng thử nghiệm của mình. Lãnh đạo cần nhận thức rõ ràng ý nghĩa của ISO 17025 áp dụng cho PTN của mình và định hướng các hoạt động để xác định mục tiêu và các điều kiện áp dụng cụ thể.

Bước 2:

Ban lãnh đạo thành lập ban chỉ đạo dự án ISO 17025. Thông thường doanh nghiệp sẽ bầu ra một ban chỉ đạo ISO 17025 tại PTN. Ban chỉ đạo này bao gồm có đại diện lãnh đạo và các bộ phận trong phạm vi áp dụng ISO 17025. bổ nhiệm Đại diện lãnh đạo về kỹ thuật để thay lãnh đạo trong việc chỉ đạo áp dụng hệ thống quản lý ISO 17025 và chịu trách nhiệm trước lãnh đạo về các hoạt động kỹ thuật của PTN

Bước 3:

Đánh giá thực trạng của PTN so với các yêu cầu của tiêu chuẩn. Cần rà soát các hoạt động theo định hướng quá trình, xem xét yêu cầu nào không áp dụng và mức độ đáp ứng hiện tại của các hoạt động trong PTN. Việc đánh giá này làm cơ sở để xác định những hoạt động cần thay đổi hay bổ sung để từ đó xây dựng kế hoạch thực hiện chi tiết

Bước 4:

Thiết kế hệ thống và lập văn bản hệ thống ISO 17025 . Hệ thống tài liệu phải được xây dựng và hoàn chỉnh để đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn và các yêu cầu điều hành của PTN bao gồm:

• Sổ tay ISO 17025
• Các qui trình và thủ tục liên quan
• Các hướng dẫn công việc, quy chế, quy định cần thiết

Bước 5:

Áp dụng hệ thống ISO 17025 theo các bước:

• Phổ biến để mọi nhân viên trong PTN nhận thức đúng, đủ về ISO17025.
• Hướng dẫn nhân viên thực hiện theo các quy trình, hướng dẫn đã xây dựng
• Xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn liên quan đến từng quá trình, qui trình cụ thể.

Bước 6:

Đánh giá nội bộ và chuẩn bị cho đánh giá chứng nhận ISO 17025 bao gồm:

·        Tổ chức các cuộc đánh giá nội bộ để xác định sự phù hợp của hệ thống và tiến hành các hoạt động khắc phục, phòng ngừa cần thiết.

·        Lựa chọn tổ chức chứng nhận: Doanh nghiệp có quyền lựa chọn bất kỳ tổ chức Chứng nhận nào để đánh giá và cấp chứng chỉ vì mọi chứng chỉ ISO 17025 đều có giá trị như nhau không phân biệt tổ chức nào tiến hành cấp.

·        Đánh giá trước chứng nhận nhằm xác định mức độ hoàn thiện và sẵn sàng của hệ thống ISO 17025 cho đánh giá chứng nhận. Hoạt động này thường do tổ chức Chứng nhận thực hiện.

Bước 7:

Đánh giá do tổ chức Công nhận (Bureau of Accreditation) tiến hành để đánh giá tính phù hợp của hệ thống theo yêu cầu tiêu chuẩn ISO 17025 và cấp chứng chỉ công nhận năng lực của PTN.

Bước 8:

Sauk hi PTN được chứng nhận sẽ cần phải duy trì hệ thỐNG ío 17025. Với những vấn đề sau khi đã được khắc phục qua quá trình đánh giá thì PTN cần phải tiếp tục duy trì và cải tiến các hoạt động đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn và để không ngừng cải tiến hệ thống, nâng cao được hiệu quả quản lý của PTN nên sử dụng tiêu chuẩn ISO 17025 để cải tiến liên tục hệ thống của mình.

Có thể nói một phòng thí nghiệm muốn phát triển và tồn tại thì thì việc được công nhận ISO 17025 là điều rất cần thiết. Điều này cần phải phù hợp với các tiêu chuẩn chứng nhận ISO 9001:2015 là điều bắt buộc. cho dù đó là phòng thí nghiệm của một Doanh nghiệp tư nhân hay là phòng thí nghiệm của một tập đoàn đa quốc gia lâu đời trên thế giới.