Một số bạn chọn Đức là địa điểm du học nghề đức, xuất khẩu lao động và làm việc với mong muốn có cơ hội định cư lâu dài tại đây. Bạn vẫn có thể định cư tại Đức mà vẫn giữ nguyên quốc tịch Việt Nam khi đáp ứng đủ điều kiện của các hình thức dưới đây:
Thẻ cư trú (Aufenthaltserlaubnis)
Khác với thị thực du lịch chỉ có thời hạn từ 3 – 6 tháng do đại sứ quán xét duyệt, thị thực dài hạn Aufenthaltserlaubnis sẽ do sở ngoại kiều cấp. Sau khi nhập cảnh vào Đức với thị thực dài hạn và đăng kí hộ khẩu thường trú (Anmeldung), sở ngoại kiều nơi bạn đăng kí hộ khẩu sẽ xét duyệt đơn xin gia hạn thị thực của bạn. Tuỳ thuộc vào lý do học tiếng, học đại học, đoàn tụ cùng người thân hoặc hợp tác lao động mà giấy phép cư trú Aufenthaltserlaubnis sẽ có thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm.
Đối với những trường hợp sang đoàn tụ với người thân hay vợ chồng thì bạn vẫn cần phải có bằng tiếng Đức trình độ B1 thay vì A1 như trước đây thì mới đủ điều kiện xin cấp thẻ cư trú dài hạn. Trong trường hợp mẹ sinh con với người đã nhập tịch thì chỉ được ở Đức đến năm con 18 tuổi. Sau đó việc người mẹ có được tiếp tục ở Đức không vẫn phải đảm bảo những điều kiện cụ thể.
Sau mỗi lần thẻ cư trú hết hạn, bạn phải cập nhật lại hồ sơ như bảng lương, hợp đồng làm việc hoặc khoản chứng minh tài chính tương ứng để tiếp tục xin gia hạn. Hiện nay Berlin là thành phố cho phép thời hạn thị thực cho sinh viên dài nhất là 3 năm, tương đương với khoảng thời gian tối thiểu để hoàn thành chương trình đại học. Do sự quá tải của dân nhập cư nước ngoài và xuất khẩu lao động, thời gian gia hạn thị thực của sinh viên được kéo dài để giảm thiểu áp lực xử lý giấy tờ cho các sở ngoại kiều.
Thẻ Xanh (Blauen Karte / EU)
Thẻ Xanh EU là loại giấy phép cư trú tạm thời được nhà nước Đức cấp cho những người có trình độ đại học trở lên trong thời hạn 4 năm. Điều kiện để được cấp loại thẻ này là bạn phải có việc làm với mức lương sau thuế tối thiểu 33.060 Euro/năm. Đối với những người làm trong nhóm ngành nước Đức cần lao động thì mức lương sau thuế tối thiểu là 25.800 Euro/năm là đủ điều kiện (đây là mức lương năm 2016 và có tính tương đối).
Nếu thời hạn của hợp đồng lao động dưới 4 năm, Thẻ Xanh EU sẽ được cấp theo thời hạn của hợp đồng lao động cộng thêm 3 tháng. Bạn có thể gia hạn thẻ nếu đáp ứng các yêu cầu từ sở ngoại kiều và sở lao động. Để thay đổi công việc đã được đăng kí khi xin cấp thẻ trong vòng 2 năm đầu tiên làm việc, bạn cần thông báo và xin giấy phép từ 2 cơ quan kể trên. Những người được cấp Thẻ Xanh có thể làm việc không chỉ trong nước Đức mà còn ở các quốc gia khác thuộc khối Liên minh Châu Âu.
Đối với các bạn đã tốt nghiệp Đại học trở lên, nếu xin được việc làm đúng ngành tại Đức với mức lương tối thiểu như đã đề cập, thời gian làm việc ít nhất 21 tháng và trình độ tiếng Đức ít nhất B1 là có thể định cư ở Đức. Trong trường hợp các bạn có ý định du học nghề nghề điều dưỡng tại CHLB Đức, sau khi hoàn thành chương trình học 3 năm có trả lương thì bạn chỉ cần làm việc thêm 2 năm là đã đủ kiện để định cư tại Đức.
Thẻ định cư vĩnh viễn (unbefristete Niederlassungserlaubnis)
Thẻ định cư dài hạn đã được phía Đức chính thức áp dụng từ ngày 01 tháng 01 năm 2005 theo luật cư trú §9 Abs.2 Satz 1 Aufenthalt G. Người muốn được cấp thẻ định cư dài hạn phải có đủ một số điều kiện như sau:
- Đã sở hữu 5 năm giấy phép lưu trú (Aufenthaltserlaubnis)
- Thu nhập đảm bảo cuộc sống cho bản thân hay gia đình (nếu có)
- Không hưởng trợ cấp xã hội hay thất nghiệp
- Đóng đủ 60 tháng hưu trí (Gesetzlichen Rentenversicherung)
- Không phạm tội ở Đức hay đang bị án treo
- Có trình độ tiếng Đức tương đương chứng chỉ B1 hoặc hơn (luật mới)
- Có đủ diện tích nhà ở theo luật định (tối thiểu 12m2/người)
Đối với người đã có thẻ xanh, sau khi làm việc đúng chuyên ngành trên 33 tháng sẽ được quyền cấp thẻ định cư tại Đức vĩnh viễn (unbefristete Niederlassungserlaubnis). Nếu người đó có trình độ tiếng Đức B1 trở lên thì thời gian 33 tháng sẽ được rút ngắn thành 21 tháng.
Những trường hợp ngoại lệ được cấp thẻ định cư tại Đức dài hạn:
- Có trình độ cao (§9 AG: theo điều 9 bộ luật lao động Đức)
- Có thẻ xanh (Blauen Karte / EU) (§19Abs.6 AG)
- Tự hành nghề kinh doanh (§21Abs .4 AG)
- Được ở lại vì lý do nhân đạo (§26Abs.3 und 4 AG)
- Có vợ/chồng quốc tịch Đức (§28Abs. 2S.1 AG)
- Người gốc Đức hồi hương (§ 38 Abs.1Nr .1 AG)
