Co powoduje wypalenie zawodowe i jakie są jego objawy?
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego można podzielić na trzy grupy. Są to czynniki zewnętrzne, wewnętrzne i organizacyjne. Wiedza o ich istnieniu może pomóc zarówno pracodawcom, jak i pracownikom w profilaktyce.
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego wewnętrzne:
● stawianie sobie wysokich wymagań przy niewielkich możliwościach wpływu na sytuację
● działanie niezgodne z wartościami
● życzeniowa interpretacja wydarzeń
● brak lub mała dbałość o swoje ciało (dietę, rytm dnia, wypoczynek, ruch)
● perfekcjonizm, nadodpowiedzialność, nieracjonalne przekonanie o swojej roli zawodowej
● zaniedbywanie własnego rozwoju zawodowego
● brak partnerskich relacji i systemu wsparcia
● brak lub słaba organizacja czasu
● obronna postawa wobec trudności, wyolbrzymianie porażek
● niska samoocena, niepewność, zależność, bierność
● silna motywacja do pracy
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego zewnętrzne:
● emocjonalne zaangażowanie w problemy klienta
● relacja pomocowa między pracownikiem a klientem
● częste i intensywne kontakty z osobami w trudnej sytuacji życiowej
● konflikty ze współpracownikami
● atmosfera niezdrowej rywalizacji
● brak zaufania do współpracowników
● zaburzona komunikacja wśród pracowników
● przemoc psychiczna, agresja werbalna, mobbing
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego organizacyjne:
● brak lub mała przejrzystość zasad panujących w firmie
● zmiany charakteru i zasad pracy
● zbyt szeroki/wąski zakres zadań
● biurokratyczne decyzje przełożonych
● nieadekwatne zarobki
● niemożność uczestniczenia w podejmowaniu decyzji
● nikłe perspektywy awansu
● cele organizacji/firmy sprzeczne z celami pracownika
● nieprawidłowa komunikacja wewnętrzna
Sygnały ostrzegające przed zagrożeniem
Zanim rozpocznie się proces wypalenia pojawiają się pewne sygnały ostrzegawcze. Ich wczesne dostrzeżenie może pomóc we wczesnej reakcji. Są to:
● subiektywne poczucie przepracowania, spadek wydajności
● niechęć do wychodzenia do pracy, częstsze zwolnienia,
● poczucie osamotnienia, bezradności
● postrzeganie życia jako ponurego, brak wiary w możliwość zmiany trudnej sytuacji
● brak cierpliwości, drażliwość, poirytowanie, zmienność nastrojów
● częstsze choroby
Objawy syndromu wypalenia zawodowego:
Warto wiedzieć, po czym rozpoznać już zaistniały syndrom. Prawdą jest, że jako „wypaleni” możemy mieć trudności z dostrzeżeniem u siebie problemu. Dzieje się tak dlatego, że mamy wówczas nieco zniekształcone postrzeganie i interpretowanie wydarzeń związanych z pracą i emocjami. Jeżeli nie wykorzystamy tej wiedzy do samopomocy, to możemy wykorzystać ją do wsparcia współpracownika, czy podwładnego. Do głównych objawów należą:
● chroniczne zmęczenie, problemy z koncentracją, ze zdrowiem
● spóźnienia
● obniżony nastrój, apatia, negatywne myślenie
● niekontrolowana agresja
● opór przed wypoczynkiem/ brak umiejętności cieszenia się nim
● utrata zapału, celu, sensu
● poczucie niekompetencji, utraty kontroli, utraty zdolności
● poczucie marnowania czasu
● wyłączanie się z życia społecznego
Pełny opis objawów został podany przez Chernissa (za Fengler, 2000):
● uczucie zawodu wobec samego siebie,
● złość i niechęć,
● zmęczenie i wyczerpanie,
● poczucie winy,
● brak odwagi i obojętność,
● negatywizm,
● izolacja i wycofanie,
● częste spoglądanie na zegarek,
● utrata pozytywnych uczuć do klientów, stereotypizacja klientów,
● przesuwanie terminów spotkań,
● awersja do telefonów i wizyt klientów,
● brak koncentracji na klientach,
● wrażenie bezruchu,
● cynizm i postawa strofująca wobec klientów,
● zakłócenia snu,
● częste przeziębienia, grypy, częste bóle głowy i dolegliwości przewodu pokarmowego,
● nieustępliwość w myśleniu i niechęć do zmian,
● nieufność,
● paranoidalne wyobrażenia, problemy małżeńskie i rodzinne,
● nieobecność w miejscu pracy.
Tagi:
https://www.imdb.com/list/ls538936804/
https://www.imdb.com/list/ls538936806/
https://www.imdb.com/list/ls538936801/
https://www.imdb.com/list/ls538936807/
https://www.imdb.com/list/ls538936988/
https://www.imdb.com/list/ls538936993/
https://www.imdb.com/list/ls538936997/
https://www.imdb.com/list/ls538936995/
https://www.imdb.com/list/ls538936948/
https://www.imdb.com/list/ls538936920/
https://www.imdb.com/list/ls538936968/
https://www.imdb.com/list/ls538936966/
https://www.imdb.com/list/ls538936963/
https://www.imdb.com/list/ls538936967/
https://www.imdb.com/list/ls538936915/
https://www.imdb.com/list/ls538936910/
https://www.imdb.com/list/ls538936979/
https://www.imdb.com/list/ls538936974/
https://www.imdb.com/list/ls538936972/
https://www.imdb.com/list/ls538936900/
https://www.imdb.com/list/ls538936488/
https://www.imdb.com/list/ls538936489/
https://www.imdb.com/list/ls538936484/
https://www.imdb.com/list/ls538936449/
https://www.imdb.com/list/ls538936444/
https://www.imdb.com/list/ls538936442/
https://www.imdb.com/list/ls538936446/
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego można podzielić na trzy grupy. Są to czynniki zewnętrzne, wewnętrzne i organizacyjne. Wiedza o ich istnieniu może pomóc zarówno pracodawcom, jak i pracownikom w profilaktyce.
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego wewnętrzne:
● stawianie sobie wysokich wymagań przy niewielkich możliwościach wpływu na sytuację
● działanie niezgodne z wartościami
● życzeniowa interpretacja wydarzeń
● brak lub mała dbałość o swoje ciało (dietę, rytm dnia, wypoczynek, ruch)
● perfekcjonizm, nadodpowiedzialność, nieracjonalne przekonanie o swojej roli zawodowej
● zaniedbywanie własnego rozwoju zawodowego
● brak partnerskich relacji i systemu wsparcia
● brak lub słaba organizacja czasu
● obronna postawa wobec trudności, wyolbrzymianie porażek
● niska samoocena, niepewność, zależność, bierność
● silna motywacja do pracy
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego zewnętrzne:
● emocjonalne zaangażowanie w problemy klienta
● relacja pomocowa między pracownikiem a klientem
● częste i intensywne kontakty z osobami w trudnej sytuacji życiowej
● konflikty ze współpracownikami
● atmosfera niezdrowej rywalizacji
● brak zaufania do współpracowników
● zaburzona komunikacja wśród pracowników
● przemoc psychiczna, agresja werbalna, mobbing
Czynniki sprzyjające pojawieniu się wypalenia zawodowego organizacyjne:
● brak lub mała przejrzystość zasad panujących w firmie
● zmiany charakteru i zasad pracy
● zbyt szeroki/wąski zakres zadań
● biurokratyczne decyzje przełożonych
● nieadekwatne zarobki
● niemożność uczestniczenia w podejmowaniu decyzji
● nikłe perspektywy awansu
● cele organizacji/firmy sprzeczne z celami pracownika
● nieprawidłowa komunikacja wewnętrzna
Sygnały ostrzegające przed zagrożeniem
Zanim rozpocznie się proces wypalenia pojawiają się pewne sygnały ostrzegawcze. Ich wczesne dostrzeżenie może pomóc we wczesnej reakcji. Są to:
● subiektywne poczucie przepracowania, spadek wydajności
● niechęć do wychodzenia do pracy, częstsze zwolnienia,
● poczucie osamotnienia, bezradności
● postrzeganie życia jako ponurego, brak wiary w możliwość zmiany trudnej sytuacji
● brak cierpliwości, drażliwość, poirytowanie, zmienność nastrojów
● częstsze choroby
Objawy syndromu wypalenia zawodowego:
Warto wiedzieć, po czym rozpoznać już zaistniały syndrom. Prawdą jest, że jako „wypaleni” możemy mieć trudności z dostrzeżeniem u siebie problemu. Dzieje się tak dlatego, że mamy wówczas nieco zniekształcone postrzeganie i interpretowanie wydarzeń związanych z pracą i emocjami. Jeżeli nie wykorzystamy tej wiedzy do samopomocy, to możemy wykorzystać ją do wsparcia współpracownika, czy podwładnego. Do głównych objawów należą:
● chroniczne zmęczenie, problemy z koncentracją, ze zdrowiem
● spóźnienia
● obniżony nastrój, apatia, negatywne myślenie
● niekontrolowana agresja
● opór przed wypoczynkiem/ brak umiejętności cieszenia się nim
● utrata zapału, celu, sensu
● poczucie niekompetencji, utraty kontroli, utraty zdolności
● poczucie marnowania czasu
● wyłączanie się z życia społecznego
Pełny opis objawów został podany przez Chernissa (za Fengler, 2000):
● uczucie zawodu wobec samego siebie,
● złość i niechęć,
● zmęczenie i wyczerpanie,
● poczucie winy,
● brak odwagi i obojętność,
● negatywizm,
● izolacja i wycofanie,
● częste spoglądanie na zegarek,
● utrata pozytywnych uczuć do klientów, stereotypizacja klientów,
● przesuwanie terminów spotkań,
● awersja do telefonów i wizyt klientów,
● brak koncentracji na klientach,
● wrażenie bezruchu,
● cynizm i postawa strofująca wobec klientów,
● zakłócenia snu,
● częste przeziębienia, grypy, częste bóle głowy i dolegliwości przewodu pokarmowego,
● nieustępliwość w myśleniu i niechęć do zmian,
● nieufność,
● paranoidalne wyobrażenia, problemy małżeńskie i rodzinne,
● nieobecność w miejscu pracy.
Tagi:
https://www.imdb.com/list/ls538936804/
https://www.imdb.com/list/ls538936806/
https://www.imdb.com/list/ls538936801/
https://www.imdb.com/list/ls538936807/
https://www.imdb.com/list/ls538936988/
https://www.imdb.com/list/ls538936993/
https://www.imdb.com/list/ls538936997/
https://www.imdb.com/list/ls538936995/
https://www.imdb.com/list/ls538936948/
https://www.imdb.com/list/ls538936920/
https://www.imdb.com/list/ls538936968/
https://www.imdb.com/list/ls538936966/
https://www.imdb.com/list/ls538936963/
https://www.imdb.com/list/ls538936967/
https://www.imdb.com/list/ls538936915/
https://www.imdb.com/list/ls538936910/
https://www.imdb.com/list/ls538936979/
https://www.imdb.com/list/ls538936974/
https://www.imdb.com/list/ls538936972/
https://www.imdb.com/list/ls538936900/
https://www.imdb.com/list/ls538936488/
https://www.imdb.com/list/ls538936489/
https://www.imdb.com/list/ls538936484/
https://www.imdb.com/list/ls538936449/
https://www.imdb.com/list/ls538936444/
https://www.imdb.com/list/ls538936442/
https://www.imdb.com/list/ls538936446/
